از برخی از روایات استفاده می شود که استفاده از صفات مخصوص خدا برای نام گذاری فرزندان جایز نیست آن چنان که از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: "الرحمن اسم خاص بصفة عامة ." (1) رحمان اسم خاص است. اما صفت عام دارد (نامی است مخصوص خدا ولی مفهوم رحمتش همگان را در بر می گیرد). اما باید توجه داشته باشید که عدم جواز در این روایت به معنای کراهت می باشد نه حرام؛ لذا هیچ یک از مراجع در این گونه موارد حکم به حرمت نداده اند.

 بر این اساس این کار منع شرعی نداشته  اگر چه منکر آن نیستیم که به هر حال این کار حداقل مکروه بوده و انجام ندادن آن بهتر است آن چنان که در حدیثی از امام باقر (ع) نقل شده که فرمود: أَصْدَقُ الْأَسْمَاءِ مَا سُمِّیَ بِالْعُبُودِیَّةِ وَ خَیْرُهَا أَسْمَاءُ الْأَنْبِیَاءِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِین‏" (2) صحیح‏ترین نام ها آن است که نشانی از بندگی خدا در آن باشد، (مانند عبد اللَّه) و نیکوترین نام ها، اسامی پیامبران است (صلوات اللَّه علیهم اجمعین).

 یا در حدیثی دیگر از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرمود: "نِعْمَ الْأَسْمَاءُ عَبْدُ اللَّهِ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ ِ الْأَسْمَاءُ الْمُعَبِّدَة " (3) اسم های عبد اللَّه، و عبد الرّحمن، که بوی عبادت و بندگی در آن است، اسم های خوبی می‏باشد"؛ لذا تعبیر "اصدق " و یا "نعم"و . در روایات حاکی از آن است که عدم چنین کاری اگر چه مکروه است. اما منع شرعی ندارد.

 به علاوه آن که در بسیاری از موارد که در نام‌گذاری از نام‌هایی استفاده می‌شود که به عقیده برخی مخصوص خداست ـ مثل صمد و رحمان ـ توجهی به معنای ویژه اسم و این که این معنا مخصوص خداست نمی‌شود، بلکه بیشتر آهنگ آوایی کلمه و طنین صدای آن در حافظه اشخاص است که موجب انتخاب یک نام برای فرزند می‌شود، و حتی ممکن است این اشخاص تا آخر عمر هم توجهی به معنای کلمه نکنند.  

و حال آنکه کفر در انسان، پوشانیدن و کتمان آگاهانه است. از این رو نوعاً در تعریف کفر، کلمة جحود» و انکار» بکار می رود. که مخالفت آگاهانه و لجاجت آمیز را می رساند(4) لذا آنچه موجب کفر می شود آن است که شخص با قصد ونیت آنکه چنین اسماء و صفاتی برای خداوند بوده، این اسامی را برای بنده به کار ببرد و به نوعی دیگران را در این صفات شریک دانسته و بخواهد صفات خاص خدا را برای بنده به کار ببرد و حال آنکه  کسی اسامی مذکور را با این نیت به کار نمی برد.     

پی نوشت ها:

1. ابراهیم بن علی عاملی کفعمی، المقام الأسنی، چ مؤسسه قائم آل محمد (عج) قم، 1412 ه ق ، ص 29.

2. شیخ صدوق‏، معانی الاخبار، چ جامعه مدرسین‏،قم 1403 ه ق ، ‏ ص 146.

3. راوندی،سید فضل الله،‏ النوادر للراوندی، چ دار الکتاب‏،قم بی تا ، ص 9.

4. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، دارالعلم، بیروت،1412ق، ج 1، ص 187 "ذیل ماده جحود".